jouer

jouer [zĵoe.ee]

I     〈onovergankelijk werkwoord〉

1 〈+ à〉spelen (met) 〈een spel, sport bedrijven; ook figuurlijk〉

2 speculeren (op) ⇒ wedden (op), gokken (op)

3 spelen ⇒ doen alsof, toneelspelen

4 〈+ de; m.b.t. instrument〉spelen (op) ⇒ bespelen, hanteren, gebruiken

5 werken ⇒ in werking zijn, bewegen

6 (een rol) spelen ⇒ van belang zijn

♦voorbeelden:

1    le soleil jouait à travers les feuillages • de zon speelde door het gebladerte

      jouer à qui perd gagne • wie verliest krijgt de pot; 〈figuurlijk〉een Pyrrusoverwinning behalen

      jouer aux cartes • kaartspelen

      jouer avec sa santé • met zijn gezondheid spelen

      jouer sur un mot, sur les mots • een woordspeling maken

      c'était pour jouer • het was voor de grap

      à vous de jouer • het is uw beurt 〈ook figuurlijk〉

  → baisse, coude, fin, flûte, marchand 

2    jouer aux courses • op paarden wedden

      jouer sur la bonté de qn. • op iemands goedheid speculeren

3    jouer à la femme du monde • doen of men een vrouw van de wereld is

4    jouer de son autorité • zijn gezag uitspelen

      jouer de malchance • pech hebben

      jouer du bâton • de stok hanteren, met de stok slaan

      jouer du couteau • het mes hanteren

      jouer du piano • piano spelen

5    la clé joue dans la serrure • de sleutel draait in het slot

II   〈overgankelijk werkwoord〉

1 spelen

2 uitspelen

3 inzetten ⇒ op het spel zetten

4 〈informeel〉spelen tegen ⇒ ontmoeten

5 〈formeel〉bedriegen ⇒ beetnemen

♦voorbeelden:

1    jouer la comédie • toneelspelen 〈ook figuurlijk〉

      jouer le désespoir • doen of men wanhopig is

      jouer les hôtes • als gastheer, gastvrouw optreden

      faire jouer une pièce • een toneelstuk opvoeren

      jouer les victimes • het slachtoffer uithangen

      qu'est-ce qu'on joue au Rex? • welke film draait er in de Rex?

  → jeu, tout 

2    jouer une carte • een kaart uitspelen

3    jouer l'apéritif • erom spelen wie het rondje moet betalen

      jouer cent francs sur • honderd frank inzetten op

III   se jouer 〈wederkerend werkwoord〉

1 〈formeel〉spelen

2 zich afspelen

3 〈+ de〉spotten (met)

4 op het spel staan

5 gespeeld worden

♦voorbeelden:

3    faire qc. (comme) en se jouant • iets spelenderwijs doen

      se jouer des difficultés • de moeilijkheden spelenderwijs overwinnen

5    ce jeu se joue à quatre • dit spel wordt met vier spelers gespeeld

      ce morceau se joue au piano • dit stuk is voor piano

v

1) spelen

2) speculeren, gokken (op)

3) toneelspelen, acteren

4) bespelen, hanteren

5) in werking zijn, bewegen

6) van belang zijn

7) inzetten [spel]

8) bedriegen

Dictionnaire français-néerlandais. 2013.